Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmiş olan işten çıkış kodunun gerçeğe aykırı olduğunu düşünen işçi işvereninden bu hatanın düzeltilmesini talep edebilmektedir.
Bir sigortalı işçi işten ayrıldığı zaman işten ayrılış bildirgesinin işten çıkış tarihinden itibaren on gün içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gerekir. Aksi durumda çıkışı bildirmeyen işveren hakkında SGK tarafından cezai yaptırımlar uygulanır…
Dolayısı ile işten çıkış kodunun doğru bir biçimde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir. Şayet hatalı bir bildirim var ise işçinin işten ayrılmasının ardından 10 gün içerisinde elektronik olarak sistem üzerinden düzeltilebilir ancak belirtilen süre geçer ise sistem kapalı olacağından bu defa işverenlikçe SGK’ya yazılı müracaat ile hatalı bildirim düzeltilebilmektedir. Kanunda ki mantık şu bir hata var ise her şekilde yardımcı olacağı yeterki gel.
İşten çıkış kodları, işçi ve işveren arasında doğması muhtemel ihtilaflarda yargıya yol göstermektedir. Bu sebeple önem arz etmektedir.
İşveren, Sosyal Güvenlik Kurumuna yani resmi kuruma bildirdiği fesih sebebi ile yargılama safahatında ki savunması çelişkili ise, diğer bir deyişle Sgk’ya bildirdiği çıkış kodu etrafında savunma yapıp ispatlamaması halinde, feshin, işveren tarafından gerçekleştirildiği kabul edilir.
(Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2014/26832 E., 2016/2349 K.)
Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmiş olan işten çıkış kodunun gerçeğe aykırı veya hatalı olduğunu düşünen işçi, kendisi değişiklik için Sosyal Güvenlik Kurumuna başvursa bile, SGK işçinin değişiklik talebini kabul etmemektedir.
İşçinin tek başına başvurusu bir şey ifade etmemektedir. İşverenle birlikte SGK’ya başvurması gerekmektedir.
Tüm bu süreçlerin sonunda işten çıkış kodunun hala gerçeğe aykırı olduğunu düşünen işçi iş mahkemesinde dava açmak zorundadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkının düzenlendiği 25. maddesinin 2. fıkrasındaki ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri başlıklı bölümü.
Yani işçinin yüz kızartıcı bir suç işlediği ve bu nedenle iş akdine son verildiği algısı bulunduğu için işçinin, tekrar iş bulmasında sorun yaşadığı bilinen bir gerçektir.
Zira ilgili fıkrada işçinin, işverene hakaret etmesinden tutun da başka işçiye sataşması veya taciz etmesi ya da devamsızlık yapması veyahut da görevlerini yerine getirmemesi eylemleri bulunmaktadır. Yani bu fıkra için torba fıkra diyebiliriz.
Çünkü başka bir işçiyi taciz eden işçi de işverene haber vermeden devamsızlık yapan işçi de aynı çıkış kodu ile işten ayrılmaktadır. Bu nedenle iş hayatında bu durum sorunlara yol açmaktadır.
İşçi açısından düşünüldüğünde en azından yeni iş başvurusunda bulunduğunda sicili temiz gözükecek ve hırsızlık yaparak, işyerinde uyuşturucu kullanarak, başka bir işçiye cinsel tacizde bulunarak iş akdi sonlandırılan işçilerden ayrılmış olacaktır.
İşveren açısından bakıldığında ise işe alacağı kişilerin daha önce ne sebeple işten ayrıldığını bileceğinden gerek görmesi halinde o kişiyi işe başlatmayabilecektir.
İşçi açısından bakıldığında suiistimale açık olan ve ağır hak kaybı yaşatılacak sakınca bulunmaktadır. Örneğin uyuşturucu kullandığı gerekçesi ile işten çıkarılan bir kişi adli makamlarca cezalandırılıp işlemiş olduğu suçun cezasını çekse bile iş başvurusunda işten uyuşturucu madde kullandığı için çıkarıldığı gözükeceğinden belki de iş müracaatı kabul edilmeyeceğinden iki defa cezalandırılmış olacaktır.
İşveren açısından değerlendirme yapılacak olduğunda ise tam da işin ve işyerinin isteklerine cevap verebilen, kalifiyeli ve tecrübeli bir kişiyi sırf önceki çıkış koduna bakarak tercih edilmemesi profesyonel iş yaşantısında sorun yaratacaktır.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın
| İŞTEN ÇIKIŞ KODLARI | SGK İŞTEN AYRILIŞ NEDENLERİ |
| 1 | Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi |
| 2 | Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi |
| 3 | Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) |
| 4 | Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi |
| 5 | Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi |
| 8 | Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle |
| 9 | Malulen emeklilik nedeniyle |
| 10 | Ölüm |
| 11 | İş kazası sonucu ölüm |
| 12 | Askerlik |
| 13 | Kadın işçinin evlenmesi |
| 14 | Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması |
| 15 | Toplu işçi çıkarma |
| 16 | Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli |
| 17 | İşyerinin kapanması |
| 18 | İşin sona ermesi |
| 19 | Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır.Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) |
| 20 | Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) |
| 21 | Statü değişikliği |
| 22 | Diğer nedenler |
| 23 | İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih |
| 24 | İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih |
| 25 | İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih |
| 26 | Disiplin kurulu kararı ile fesih |
| 27 | İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih |
| 28 | İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih |
| 29 | İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih |
| 30 | Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) |
| 31 | Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih |
| 32 | 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih |
| 33 | Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi |
| 34 | İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih |
| 35 | 6495 SK Nedeniyle Devlet Memurluğuna Geçiş |
| 36 | KHK İle İşyerinin Kapatılması |
| 37 | KHK İle Kamu Görevinden Çıkarma |
| 38 | Doğum Nedeniyle İşten Ayrılma |
İşveren tarafından çalışanın işten neden ayrıldığının doğru bir şekilde bildirilmesi için gereken işten çıkış kodlarını ve ayrılış nedenleri içeren tablo yukarıdaki gibidir. İşten ayrılma nedenine ilişkin bilgilerin doğru girilmesi gerekir çünkü sigortalı çalışanın kıdem tazminatına, ihbar süresi ve tazminatına ve son olarak işsizlik ödeneğine hak kazanıp kazanmadığını belirlemektedir.
Çıkış Kodunun seçilmesiyle işten ayrılan çalışan, tazminat ve işsizlik maaşı gibi diğer haklardan yararlanabilmekte veya yararlanamamaktadır. Bu kodların girişinin yapılması çalışanın iş sözleşmesinin neden bittiğinin SGK tarafından görülmesini sağlar ve SGK tarafından takip edilir.
SGK işten çıkış kodu en temel anlamıyla, çalışan ve işveren arasındaki iş sözleşmesinin bitirilmesinden sonra çalışanın neden işten ayrıldığını SGK’ya bildirmenize yarayan özelleştirilmiş kodlardır. Bu kodların doğru girilmesi çalışan için oldukça önemlidir.